Kasklı Motosikletçi

Bu Hafta Ne Öğrendim #40

Bir pirinç çeşidi olarak bildiğimiz baldo pirinçte geçen baldo kelimesi, İtalyancada yiğit, cesur, gözüpek anlamına geliyormuş. İtalyanca bir isim kullanıyor olmamızın sebebi ise bu pirinç türünün İtalya menşeli olmasıymış. Baldo pirinç ilk kez 1971’de Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından ithal edilmiş.

Yaklaşık 50 yıl önce Amerika’da en çok çalışana sahip olan şirket General Motors iken, bugün Walmart adlı perakende satış zinciriymiş ve General Motors işçilerine saatlik 50 dolar öderken, Walmart’ın günümüzde verdiği saatlik ücret yaklaşık 8 dolarmış.

Walmart

Walmart’ın dünya çapında 2.3 milyon çalışanı varmış ve bu sayının 1.4 milyonunu Amerika’daki çalışanlar oluşturuyormuş. Şirket, 2016 yılındaki geliri olan 482 milyar dolar ile Fortune Global 500 listesinde 1. sıradayken, listeye 419. sıradan girmeyi başaran Türk şirketi Koç Holding’in 2016 yılı geliri 25 milyar dolarmış. Yani, sadece Walmart şirketinin 1 yıllık geliri, Türkiye’nin dış borcunu (2016 yılı itibariyle 421 milyar dolar) kapatmaya yetiyor, üzerine 60 milyar dolar para kalıyor.

dış borç grafiği
Görsel kaynağı: vikipedi

İsveçli bilim insanlarının yaptığı bir araştırma, insanın dokunma hissi ile ilgili çok güçlü bir ayırt etme yeteneği olduğunu ortaya koymuş. Şöyle ki pürüzsüz görünen bir yüzeye dokup parmağını hareket ettiren bir insan, 13 nanometre kadar küçük bir pürüzü bile hissedebiliyormuş. Bu, şu anlama geliyormuş: Eğer parmağımız dünya boyutunda olsa imiş, dünyaya dokunduğumuzda bir ev ile arabanın farkını parmak ucumuzla hissedebilirmişiz.

Bu arada nanometre, metrenin milyarda biri, yani 1 nanometre =0,000000001 metre. 13 nanometrenin ne anlama geldiğini şöyle daha iyi anlayabiliriz: Hücre zarının kalınlığı 12 nanometre. İnsan saçı 60.000 nanometre, ortalama kondom kalınlığı 50.000 nanometre, dünyanın en ince kondomunun kalınlığı ise 18.000 nanometre imiş. Yani onu hissetmezsin, bunu hissetmezsin diye reklam yapanlara aldanmayın. 13 nanometre diyoruz.

Kasklı Adam
Fotoğraf: Ravi Sangar

Motosiklet kazalarında ölüm oranı, araba kazalarına göre 27 kat daha fazlaymış. Bunun sebebi, insanların çoğunun kask takmaması ve buna bağlı olarak kaza esnasında kafalarından hasar almalarıymış. Kaskın, motosiklet kazası sonucu yaşanan ölümler üzerindeki etkisi %37 imiş. Yani her 3 kişiden 1’i kask taktığı için ölümden kurtuluyormuş. Araç kullanıyorsanız kemerinizi, motor kullanıyorsanız kaskınızı lütfen takın.

Kim Jong un ve abisi
Kim Jong-nam ve kardeşi Kim Jong-un

Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, 2011 yılında, babasının ölümü sonrası devlet başkanlığı görevine getirilmiş. Bu arkadaşın aslında kendisinden 12 yaş büyük bir üvey abisi (anneden ayrı) varmış ve babasından sonra devletin başına abisinin geçmesi bekleniyormuş. Kim Jong-nam adlı abi, Mayıs 2001’de sahte pasaport kullanarak yanında 2 kadın ve 1 çocuk ile Japonya’ya girmek istemiş fakat Japon yetkililer tarafından enselenmiş. Tabii olay basına yansıyınca, bu eleman babasının gözünden düşmüş, böylece bizim Kim Jong-un lider olmuş. Bu satırları yazarken konuyla ilgili öğrendiğim ilginç bir bilgi de Kim Jong-nam’ın 13 Şubat 2017’de, Malezya’daki Kuala Lumpur Havalimanı’nda zehirli iğne ile, iki Kuzey Koreli kadın casus tarafından öldürüldüğü oldu. Kesin o manyağın işi.

Wanderlust
Fotoğraf: Denise Jans

Kontrol edilemeyen seyahat etme isteğine sahip insanlar varmış ve bu durumun adı dromomani imiş. Bu durumdaki insanlar spontan olarak kendi rutinlerinden ayrılarak uzun mesafelere seyahat eder ve farklı kimlik ve amaçlar edinirlermiş. Tekrar eski kimliklerine dönmeleri ise aylar sürebilirmiş. Almanca’da benzer bir durum için wanderlust diye bir kelime varmış. Wanderlust, yoğun olarak seyahat etme, dünyayı gezme arzusu olarak Türkçe’ye çevrilebiliyormuş. İkisinin farkı ise sanırım dromomaninin bir istekten çok bir ruhsal bozukluk olması diye düşünüyorum.

Human Library

Danimarka’da İnsan Kütüphanesi (Human Library) adında bir kütüphane kurulmuş. Bu kütüphanenin diğerlerinden farkı, hikayesini okumak için kütüphaneden bir kitabı değil, gerçek yaşam tecrübelerine sahip bir insanı ödünç alıyor olmanızmış. Yarım saatliğine bir politikacıyla, bir fahişeyle, bir evsizle ya da fiziksel saldırıya uğramış bir kadınla oturup, onun benzersiz hikayesini dinliyormuşsunuz. Bu kitapların sıradan bir kitaptan üstün olan yanı ise hikayenin ortasında, hikaye ile ilgili herhangi bir soru sorup cevabını alabiliyor olmanızmış. İnsan Kütüphanesi fikri Danimarka’dan Dünya’nın çeşitli ülkelerine yayılmaya başlamış bile. Bence çok güzel bir fikir, keşke Türkiye’de de olsa. Gidip kitap olsak.

Kapak görseli Jan Starek
Bu yazıyı paylaşmak istersin diye buraya renkli düğmeler koydum
blank
Blog Yazarı
Sezer İltekin
Bu konuyla ilgili bir fikriniz var mı?

25 Yorum
  • Merhabalar güzel insan. Böyle anlamlı bir günde öncelikle Ulusal Egemenlik ve 23 Nisan Çocuk bayramımızın kutlu olmasını diliyorum. İkinci olarak da Miraç kandilinin tüm İslam Âlemine mübarek olmasını ve hayırlarını görmemizi umut ediyorum.
    Baldo pirinci ilginçmiş. Lakin altındaki bilgi hiç hoşuma gitmedi. Acaba diyorum, bu kadar borç birden tahsil edilmek istense, bizler ipotek olarak gösterilir miyiz. Korku nedir bilmezdim. Her neyse, Allah birliğimizi muhafaza eylesin.
    İsveçli bilim insanlarını kutluyorum, zaten bilim insanlarına hayranım. Bir şeye tam konsantre olamazsak bile gözlerimizi kapayıp, yoğunlaşarak hissedebiliriz. Kanıtlanması için kim bilir nasıl çalışmalar yaptılar?
    Kask konusunu biliyorum. Önemini okuyanlar da anlar dilerim. Benim rahmetli eşim Trafik polisiydi ve o zaman BMW motorlar vardı gümbür gümbürdü onlar. Eşim kaskını mecbur takardı, lakin maceracı kimliğiyle sanırım biraz tehlikeli hareketler yapmış olmalı ki, bir 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nda tören sonrası hızını alamayıp Çanakkale kordonda kendisi gösteri yapmış ve malum olay vuku bulmuştu. Kask ve manevra kabiliyeti onu korudu ama motor maalesef. Allah’tan kimselere bir şey olmadı :)
    Kim Jong-un suratsızmış zaten. Diğeri sanki hayat dolu. Vikipedi’den de okudum şimdi. İşte kardeş falan dinlemeyen liderlik hırsı. Birinde var. Sonuç: kesin o son cümlen oğlum.
    Dromomani; mutlaka bir ruhsal sorundur. Hani yerinde duramayanlar vardır. Masumca kalıyor bunun yanında. Fıldır fıldır dünyayı gezmek. Gittiği onca yere bukalemun gibi uyum sağladığını sanıp, dönüşlerde sıkıntı olması tabiidir. İnsanüstü değiller zira… Benim eski damadım da böyle. Peki parası olmasa ne yapacak bu hastalıklı ruhlar? Merak ettim doğrusu oğlum :)
    İnsan Kütüphanesi çok ilginçmiş :)
    Sanırım nöbet değişimleri oluyordur. Yorulabilir alınanlar. Bizde olsa sanırım… Düşünmek bile ürküttü. Ben de orada kitap olmak isterdim ama beni alan aldığına pişman olurdu :)

    İlker oğlum. Sitene üyelik yaptığım için bu yayını hemen gördüm. Çok teşekkür ederim bu bilgiler için. Her şeyi bilmemize imkân yok. Böyle derlenmiş hâlde okumak çok keyifliydi. Sevgilerimle .)

  • Abi bir de motosiklet kazalarında çoğunluklu ölüm nedeni beyne alınan darbeler değil, boynun kırılmasından kaynaklı oluyor. Bu nedenle kaskla birlikte mutlaka boyunluk takmayı da öneriyorlar. Binen veya binmeyi düşünen arkadaşlara duyurulur.

  • Türkiye’de öyle bir kütüphane kurulsa ne ilginç hikayeler dinleriz kim bilir. Böyle bir kütüphane ile karşılaşırsam, seri katil olan birinin hikayesini dinlemek isterdim.

  • Yarışmalarda sorulan tuhaf ve bilinmeyen konuları çıkartıp sunuyorsunuz bu harika birşey. Danimarka ya gidip kitap okuyasım geldi. :) şaşırtıcı ve ilginç olaylar oluyor hayatta ve hiçbirinden haberimiz olmuyor. Sende olmasan Admin ;)

  • Özellikle Danimarka’da bulunan insan kütüphanesi gerçekten beni şaşırttı. Yani insanın hayatını kitaba dökmek yerine karşınızda canlı canlı size bildiriyor. Bu diyaloğun ise insanlara büyük katkı sağlayacağına inanıyorum. Fakat Türkiye de olsa yoğun ilgi görür ama hangi kafayla yoğun ilgi görür onu düşünemiyorum :)

  • Merhabalar, blog sözlükte davet kodu her isteyen için mevcut, demişsiniz. Ben de blog sözlüğe katılmak istiyorum acaba davet kodunu nasıl alabilirim? Siz mi veriyorsunuz, yardımcı olursanız sevinirim. Şimdiden teşekkürler :)

  • Selamlar,

    Harbi Kim Jong-un öldürmüştür abisini ha başıma iş çıkarmasın ayağına zaten üvey basmış zehiri ama tipinede baksan hiç böyle havalar yok gibi.

  • Ödüllere doymayan kişisel blog kelimelerbenim.com ‘u halen daha bilmeyenler, görmeyenler, okumayanlar varsa çok şey kaçırıyorlar demektir. Blog siteleri arasında hemen farkedilen ve özellikle yazım tarzıyla ön plana çıkan Sezer İltekin’in bloğunu incelemeden blog okuyorum demeyin. Tek kelime ile “Mükemmel”
    BLOG SİTESİ ARAŞTIRIRKEN HAKKINIZDA BU YORUMU OKUDUM. YAZILARINIZI OKUMAYA BAŞLADIm. BU ÖVGÜLERİ GERÇEKTEN HAKEDİYORSUNUZ. BAŞARILARINIZIN DEVAMINI DİLERİM.

  • Turkiye’de Koc Universitesin Nisan ya da Mayis ayinda Insan kutuphanesi birkac gunlugune kuruluyor, okula misafir olarak girip sizde bu deneyimi yasayabilirsiniz.

  • Kim-Jong’un başa geçiş hikayesi baya ilginçmiş. Osmanlı hanedanlığı taht mücadelelerine dönmüş.